AnnaMaria Pinaka

In She Keeps Them Warm With Her Skirt onderzoekt AnnaMaria Pinaka ogenschijnlijk tegenstrijdige iconische representaties van vrouwelijkheid. Haar nieuwste werk begint bij de rolmodellen uit haar jeugd, al zijn deze figuren in hun oorspronkelijke vorm nauwelijks nog herkenbaar. De veranderlijke personages duiken via diverse media op, overstijgen het gangbare en zoeken bewust hun bestaan binnen het rijk van fictie en fantasie —vrij van sociale codes en verwachtingen. Op verschillende manieren belichamen ze de geest van de kindertijd, waarin alles nog open ligt en de grenzen van identiteit vloeibaar en poreus zijn. 

Zowel de tentoonstelling als de gerelateerde  performance – die plaatsvindt in Het Salon – vertrekken vanuit de figuur van de ‘prinses’. Naast een complex vrouwelijk icoon is zij het product van een wit, imperialistisch Europa dat een diepgaande invloed had op de zuidelijke Balkan. In het post-Ottomaanse Griekenland van de vroege 19e eeuw deed het koningshuis voor het eerst zijn intrede met de Beierse adolescente koning Otto en Amalie von Oldenburg, in het Grieks bekend als Amalia. Hoewel dit historische moment niet expliciet in de tentoonstelling wordt behandeld, verwijst Pinaka er wel naar als een symbolisch beginpunt van de witwassing en homogenisering van de talloze etnische groepen en bevolkingen die toen in Griekenland en in de bredere Balkanregio samenleefden. In een land zonder een door Europa goedgekeurde ‘nationale identiteit’, werd Amalia een symbool van de representatie van de westerse vrouw – een icoon waar elk vrouwelijk en voorheen als ‘perifeer’ of ‘onbeschaafd’ gezien lichaam naar zou moeten streven.

Pinaka ondermijnt op speelse wijze het diepgewortelde beeld van het smetteloze, imperiale lichaam dat ook haar eigen vrouwbeeld vormde als kind. In She Keeps Them Warm With Her Skirt ontmoeten we abstractere, rauwere en ontregelende versies van dit archetype – zoals de ‘Prinses van de Nacht’ of de ‘Prinses van de Oceaan’. Geïnspireerd door de carnavaleske Griekse esthetiek van de jaren ’90 vormen hun representaties een toegang tot een droomachtige wereld, waarin overdaad de vrije loop krijgt en gangbare betekenissen op losse schroeven zet. Deze ontembare prinsessen openen een wereld vol mogelijkheden, perspectieven en vormen van vrouwelijkheid. Het zijn figuren met een ongrijpbare identiteit, die zich niet laten vangen in een duidelijke omschrijving of definitie.

In een verdere verkenning van performativiteit nemen deze personages letterlijk het podium in, waar ze optreden met hun punkband Baby’s Breath. Hun lichamen worden een middel om verschillende vormen van vrouwelijkheid te onderzoeken en opnieuw vorm te geven. Ze maken ruimte voor meisjesachtigheid en queer femmness, en hun angsten en vreugdes te delen. Deze ongrijpbare prinsessen vormen belangrijke referentiepunten binnen She Keeps Them Warm With Her Skirt, maar de tentoonstelling verkent een breder scala aan dubbelzinnige mogelijkheden. 

Via videokunst, een video-installatie, muurschilderingen en werk op papier – de laatste twee in een artistiek idioom dat sterk rust op het kinderlijke – ontvouwen zich verschillende figuren en verhalen. Deze bewegen tussen fictie, mythe en werkelijkheid, het dierlijke, onschuldige en het zinnelijke, en rekken de kindertijd op tot een queer toekomst. Samengebracht in één immersieve omgeving laten de werken de spanning zien tussen een leven vol magische mogelijkheden—zoals verbeeld in de fantasierijke ruimte van een meisjesslaapkamer—en de werkelijkheid van vastgeroeste patronen waarin het leven voorbijgaat.

In She Keeps Them Warm With Her Skirt wordt ruimte gecreëerd voor de wens om te ontsnappen aan het normatieve en de gewone realiteit. Dit verlangen komt het sterkst naar voren in een rauwe, andere wereld van een dromerige ‘grunge romance’, zoals voorgesteld in the video Past where the sky turns (2025) waarin Pinaka de verstrengeling van het magische en het banale verder onderzoekt. Daarnaast tonen we drie eerdere video’s, vol intimiteit en ‘self exposure’. In Modern Family (2016) zien we de kunstenaar wat verveeld en lethargisch op bed liggen. Zwanger fluistert ze grootse namen voor haar ongeboren kind. Haar oma zingt een liedje over de aard van ‘de moeder’. Is dit haar voorland? Is ze gelukkig? Good at it (2014) combineert op absurdistische wijze een droge, wetenschappelijke beschrijving van de puberteit die meisjes doorgaan met alledaagse steekwoorden en handelingen maar ook met ‘ongepaste’ verlangens terwijl Pinaka stoïcijns ronddanst. Bycatch (2020) tenslotte grijpt deels terug op de huiselijke intieme setting van de kunstenaar waarin taboes en het ongehoorde bewust worden opgezocht, maar is lichtvoetiger en speelser van aard. Weer lijken uiteenlopende belevingswerelden door elkaar heen te lopen. 

Door verschillende lagen van intuïtie met elkaar te verweven, nodigt She Keeps Them Warm With Her Skirt ons uit om de ruimte te betreden waar kindertijd, vrouwelijkheid en verbondenheid samenkomen en gangbare normen opschudden.

She Keeps Them Warm With Her Skirt is de eerste solotentoonstelling van AnnaMaria Pinaka in Nederland en presenteert onder meer de in opdracht van ROZENSTRAAT gecreëerde video installatie Past where the sky turns.