Jeffrey’s Cinema #27

Jeffery Cinema’s is back! Dit keer met:

WOJNAROWICZ
Directed by Chris McKim
110 minutes
Engels met ondertiteling.

“Het werk en leven van David Wojnarowicz heeft de laatse paar jaar een ware revival doorgemaakt. Hij was een van die mensen wiens leven werd vertrapt door de mainstream media, wat een van de redenen was dat David het grootste deel van zijn leven doorbracht in relatieve obscuriteit. Maar inmiddels hebben veel jonge kunstenaars en queers zijn ideeën en kunstwerke herondekt en vormt zijn werk een inspiratie voor velen.

Wojnarowicz was een schilder, schrijver, muzikant en performancekunstenaar. Hij stond aan de rand van de samenleving  en leidde een onorthodox, riskant en gevaarlijk leven – hij geloofde zeker niet in trigger warnings of safe spaces. Hij wilde juist dat mensen getriggerd werden, hij geloofde in catharsis en activisme. Hij haatte de kunstwereld zoals die vandaag de dag bestaat, en dan vooral instellingen zoals musea. Hij was een belangrijk lid van de underground kunstscène van New York City in de jaren 1980 en werkte samen met veel excentrieke kunstenaars en transgressieve filmmakers. Als homo in een homofoob land als Amerika worstelde hij met zijn identiteit en kwam hij in optand tegen alle verwarrende vooroordelen om hem heen. De film is dus een documentair portret van Davids leven, vanaf zijn kindertijd tot in zijn tienerjaren, toen hij begon af te dwalen en op zoek ging naar zijn identiteit. Maar het is ook meer dan dat, het is ook een momentopname van de speciale ondergrondse culturele scene in het ongegentrificeerde New York City van de jaren 70 en 80 – de optredens, de vluchtige tentoonstellingen en de ‘no wave’ muziekscene. Net als zoveel andere homo’s uit de jaren tachtig raakte hij besmet met HIV, een toon nog dodelijk virus. `De diagnose betekende de start van zijn leven als homo-activist, waarbij hij niet schuwde om zijn eigen aanstaande dood en de worstelingen die hij daarmee had, inzetten als politiek drukmiddel.

Sommige mensen vinden dat de documentaire delen van Davids leven censureert, net zoals hij zijn hele leven lang gecensureerd werd. Ik kan niet zeggen in hoeverre dit klopt, maar ik kan wel zeggen dat de documentaire in ieder geval een sterk overzicht geeft van zijn ideeën en engagementen en veel ongelooflijk belangrijk materiaal in kaart brengt. Via cassettebandjes en gefilmde interviews duiken we diep in David’ gedachten, dromen en angsten. Ook klagen sommige mensen dat de montage ruw en schokkerig is, maar ik denk dat dit de punky geest van zowel David als de underground kunstscene in de jaren 80 weerspiegelt, en de momtage dus juist goed is gekozen.

Jeffrey Babcock