Between you and me – Claudio Goulart & Flavio Pons

Claudio Goulart (1954-2005) en Flavio Pons (1947) kwamen in het midden van de jaren 70 onafhankelijk van elkaar en min of meer per toeval vanuit hun geboorteland Brazilië in Amsterdam terecht. Hoewel het de bedoeling was om maar kort te blijven, zorgde het toentertijd vrije en vooruitstrevende klimaat van de stad ervoor dat beide kunstenaars zich er vestigden. Goulart en Pons waren partners en later levenslange vrienden. Samen ontwikkelden ze talrijke artistieke projecten. In eerste instantie wijdden ze zich samen aan grafiek, fotografie en collage kunst. Vanaf 1978 richtten zij zich tevens op (live) performances, die zich kenmerkten door een maatschappijkritische, politieke ondertoon en een poëtische beeldtaal.

Between you and me toont de video’s Concerto (1980), Dialogs (1980) en Lovers (1980), die tot de vroegste video kunstwerken van Goulart en Pons behoren. Ze zijn gemaakt in navolging van live performances, die in 1978 en 1979 werden georganiseerd in onder andere Galerie Bedaux in Amsterdam. In de video’s wordt de ervaring van zintuiglijke waarnemingen en het maken van contact, dan wel het beletten daarvan, centraal gesteld. Met als terugkerend attribuut een zwart, wit of rood lint dat steeds weer een andere functie heeft en daardoor verschillende associaties opwekt. Het bedekt, sluit af, verbindt, vormt een hulpmiddel voor een alternatieve taal en suggereert een erotisch spel. In gebruik als blinddoek wordt echter ook het idee van censuur en onderdrukking opgeroepen.

In het ietwat cryptische Concerto beweegt het naakte lichaam van Pons langs een wand projectie van bladmuziek, zijn handen wrijvend over de notenbalken. In de daaropvolgende, geluidloze, beelden worden zowel de geprojecteerde balken als de papieren bladmuziek op verschillende wijzen aan ons zicht onttrokken. Steeds verhuld door zwarte stroken of tape. Goulart verschijnt op een gegeven moment ook geblinddoekt. Hoewel hij zich ontdoet van verschillende lagen van het textiel, blijven zijn ogen, oren en later ook zijn mond bedekt. Uiteindelijk wordt de bladmuziek tot een prop verfrommeld. De muziek blijft uit. Dialogs toont Claudio en Flavio in identieke witte overhemden tegenover elkaar aan een leeg, (onbeschreven) tafelblad. In verschillende fragmenten, of woordloze gesprekken, worden steeds alternatieve communicatievormen uitgeprobeerd, waarbij het lint zowel het kanaal als een boodschap lijkt te zijn. Actie-reactie, geven en nemen en daarmee het zoeken van verbinding zijn leidende principes in de performance. Het lint fungeert daarbij als een tastbare vorm van de abstracte, soms onnavolgbare interacties die zich afspelen in de mentale ruimte tussen mensen. In het poëtische Lovers tot slot zien we de beide mannen in een intieme, ritueel ogende dans waarin hun naakte lichamen afwisselend van elkaar worden ingewikkeld en afgewikkeld met een rood lint. In de bijna synchroon lopende bewegingen wordt het lichaam, zowel geïsoleerd en verbonden, kwetsbaar en krachtig, bedekt en getoond. De ruimte tussen Goulart en Pons in is bijna net zo aanwezig als de mannen zelf.

Goulart en Pons behoorden tot de pioniers van de Nederlandse performance- en videokunst. Ze maakten deel uit van een groep kunstenaars van Latijns Amerikaanse afkomst waartoe ook Raúl Marroquín, Michel Cardena en Ulises Carrión behoorden. Naast hun gezamenlijke praktijk bleven ze ook afzonderlijk actief. Flavio Pons woont in Amsterdam.

Between you and me is een samenwerking met LIMA.